قانون در روابط اجتماعی روزمره افراد اصل را بر صحت و درستی اعمال آنها گذاشته است. بنابراین، اگر کسی ادعا کند شخصی امری مخالف قانون انجام داده است باید آن را با کمک ادله ثابت کند. در محاکم دادگستری، اثبات ادعا، تنها با دلایلی امکان پذیر است که در قانون، مشخص و معین شده اند و بدون آنها، احقاق حق یا دفاع از ادعا ممکن نمی باشد. بر این اساس، افرادی که به دادگاه و یا دادسرا برای طرح کردن دعوایی مراجعه می کنند، باید از اینکه چگونه می توانند ادعای خود را نزد قاضی ثابت کنند، آگاه باشند. به همین دلیل در زمینه ادله اثبات دعوا در بازار های علمی آثار زیادی مشاهده می شود. ازجمله این آثار، کتاب های ادله اثبات دعوا تالیف آقای دکتر عباس کریمی و آقای دکتر عبدالله شمس است که در نوع خود ستودنی هستند.

مطالعه این آثار و همچنین آثارعلمی موجودِ دیگر، نشان می‌دهد که در مباحث طرح شده صرفا به بحث ادله اثبات دعوا پرداخته شده و به صورت مشخص، منسجم، و ساختارمند وجوه اشتراک و افتراق ادله اثبات دعوا در امور حقوقی وکیفری مورد بررسی قرار نگرفته است. این خلاء علمی انگیزه‌ای شد تا نگارنده با تاسی از آموزه‌های استاد ارزشمند و فرهیخته جناب آقای دکتر عباس کریمی استاد محترم دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، به تحقیق پیرامون "مشابهت ها و مفارقت‌های ادله اثبات درامور حقوقی وکیفری" بپردازد.

حاصل این پژوهش کتاب حاضر است که در سه بخش کلی تنظیم شده است. بخش اول شامل کلیات، مفاهیم و موضوعات بنیادین مربوط به ادله اثبات دعوا است.

 در بخش دوم، انواع ادله اثبات در امور حقوقی و کیفری که شامل ادله فیزیکی و ادله غیر فیزیکی می شود مورد بررسی قرار می‌گیرند.

ودر بخش سوم، احکام ادله در امور حقوقی و کیفری در مباحث جداگانه‌ تحت عناوین مشابهت ها و مفارقت‌های ادله در دو قالب ساختاری و محتوایی تبیین و تشریح خواهند شد.