مقدمه 17

باب اول:كليات حقوق تجارت

فصل اول: تعاريف و معانى مختلف علم حقوق 21
مبحث اول: تعريف ويژگى‌هاى علم حقوق 21
گفتار اول: تعريف علم حقوق 21
گفتار دوم: ويژگى‌هاى علم حقوق 22
مبحث دوم: تقسيمات علم حقوق 22
گفتار اول: حقوق داخلى يا ملى 22
بند اول: حقوق عمومى‌داخلى 23
بند دوم: حقوق خصوصى داخلى 24
گفتار دوم: حقوق خارجى يا بين المللى 25
بند اول: حقوق بين الملل عمومى 25
بند دوم: حقوق بين الملل خصوصى 25
فصل دوم: حقوق تجارت 26
مبحث اول: تاريخچه حقوق تجارت 27
گفتار اول: دوران باستان 27
گفتار دوم: قرون وسطى 28
گفتار سوم: دوران جديد 28
مبحث دوم: منابع حقوق تجارت 29
گفتار اول: قانون 30
بند اول: قانون اساسى 30
بند دوم: قوانين تجارتى 31
بند سوم: قانون مدنى 31
بند چهارم: كنوانسيون‌هاى بين المللى 31
گفتار دوم: رويه قضايى 31
گفتار سوم: عرف و عادت و رسوم تجارتى 32
گفتار چهارم: آراء و عقايد علماى حقوق تجارت 32
فصل سوم: تاجر و معاملات تجارى 32
مبحث اول: تاجر و اشتغال به تجارت 32
گفتار اول: تعريف تاجر 32
گفتار دوم: شرايط تاجر بودن و اشتغال به امور تجارتى 33
بند اول: شرايط تاجر بودن 33
بند دوم: شرايط اشتغال به تجارت 34
مبحث دوم: معاملات تجارى 36
گفتار اول: معاملات تجارى ذاتى يا اصلى 36
بند اول: اعمال تجارتى ذاتى كه با يكبار انجام شدن تجارى تلقى مى‌شوند 36
بند دوم: اعمالى كه براى تجارتى تلقى شدن نياز به تكرار دارند 40
گفتار دوم: اعمال تجارتى تشبيهى يا حكمى 42
گفتار سوم: معاملات تجارى تبعى (شخصى) 44
بند اول: كليه معاملات بين تجار و كسبه و صرافان و بانكها 44
بند دوم: كليه معاملات كه تاجر با غيرتاجر براى رفع حوائج تجارتى خود مى‌نمايد 45
بند سوم: كليه معاملاتى كه اجزاء يا خدمه يا شاگرد تاجر براى امور تجارتى ارباب خود مى‌نمايد 45
بند چهارم: كليه معاملات شركت‌هاى تجارتى 46
فصل چهارم: الزامات تجار 46
مبحث اول: الزامات عام 47
گفتار اول: ثبت نام در دفتر ثبت تجارتى 47
گفتار دوم :داشتن دفاتر تجارتى 47
بند اول: انواع دفاتر تجارى 48
بند دوم: تنظيم و نگهدارى دفاتر تجارى 50
مبحث دوم: الزامات خاص تجار 52
گفتار اول: مجوزهاى خاص 52
گفتار دوم: ثبت اسم تجارى 52
گفتار سوم: علامت تجارى 53
فصل پنجم: اشخاص 54
مبحث اول: انواع اشخاص 54
گفتار اول: اشخاص حقيقى 54
گفتار دوم: اشخاص حقوقى 55
بند اول: اشخاص حقوقى حقوق عمومى 55
بند دوم: اشخاص حقوقى حقوق خصوصى 55
مبحث دوم: آغاز و پايان شخصيت حقوقى شركتها 57
گفتار اول: آغاز شخصيت حقوقى شركتها 57
گفتار دوم: پايان شخصيت حقوقى شركتها 58
مبحث سوم: خصوصيات اشخاص حقوقى 58
گفتاراول: نام شخص حقوق 58
گفتار دوم: دارايى شخص حقوقى 58
گفتار سوم: اقامتگاه شخص حقوقى 59
گفتار چهارم: تابعيت شخص حقوقى 59
گفتار پنجم: اهليت شخص حقوقى 60



باب دوم:شركت‌هاى تجارى

فصل اول: شركت‌ها و انواع آن 63
مبحث اول: سوابق تاريخى 63
مبحث دوم: انواع شركتها 64
گفتار اول: شركت‌هاى مدنى 64
بند اول: شركت‌هاى اختيارى 65
بند دوم: شركت قهرى يا اجبارى 65
گفتار دوم: شركت تجارى 65
بند اول: انواع شركت‌هاى تجارى 65
گفتار سوم: وجوه افتراق شركت‌هاى تجارى و مدنى 67
گفتار چهارم: شركت‌هاى دولتى 68
فصل دوم: شركت‌هاى سهامى 68
مبحث اول: شركت‌هاى سهامى‌عام 69
گفتار اول: تشكيل شركت‌هاى سهامى‌عام 70
بند اول: الزامات قانونى مؤسسين 70
بند دوم: پذيره نويسى سهام 71
بند سوم: مجمع عمومى‌مؤسس 72
گفتار دوم: اركان شركت سهامى‌عام 75
بند اول: اركان تصميم گيرنده (مجامع عمومى) 75
بند دوم: اركان اداره كننده 79
بند سوم: اركان كنترل كننده 83
گفتارسوم: اوراق بهادار شركت 85
بند اول: سهام و انواع آن 85
بند دوم: اوراق قرضه 87
بند سوم: تفاوت اوراق قرضه با سهام 89
بند چهارم: تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشاركت 89
گفتار چهارم: رسيدگى به وضعيت مالى شركت 90
بند اول: ترازنامه 90
بند دوم: اندوخته شركت 90
بند سوم: سود و زيان 91
گفتار پنجم: تغييرات اساسنامه 92
بند اول: تغييرات سرمايه 92
بند دوم: تغيير نوع شركت 95
بند سوم: بطلان شركت 95
بند چهارم: انحلال شركت 95
گفتار ششم: تصفيه شركت 97
بند اول: مديران تصفيه 97
بند دوم: پايان تصفيه و تقسيم دارايى 98
مبحث دوم: شركت سهامى‌خاص 99
گفتار اول: تشكيل شركت سهامى‌خاص 99
بند اول: تكاليف سهامداران 100
مبحث سوم: وجوه اشتراك و افتراق شركتهاى سهامى‌عام و خاص 101
گفتار اول: وجوه اشتراك 101
گفتار دوم: وجوه افتراق 101
گفتار سوم: تبديل شركت سهامى‌خاص به عام 102
فصل سوم: شركت با مسؤوليت محدود 103
مبحث اول: تشكيل شركت 103
گفتار اول : شرايط ماهوى 103
بند اول: قصد، رضايت و اهليت شركا 103
بند دوم: موضوع شركت و ميزان سرمايه 104
بند سوم: نام شركت و مدت آن 104
گفتار دوم: شرايط شكلى 104
گفتار سوم : مسؤوليت مدنى و جزايى راجع به تشكيل شركت 105
مبحث دوم: خصوصيات شركت 105
مبحث سوم: اركان شركت 106
گفتار اول: اركان اداره كننده 106
گفتار دوم: اركان كنترل كننده 107
گفتار سوم: اركان تصميم گيرنده 108
مبحث چهارم: انحلال شركت 108
مبحث پنجم: تصفيه شركت 109
فصل چهارم: شركت تضامنى 109
مبحث اول: تعريف و اصول شركت تضامنى 109
مبحث دوم: تشكيل شركت تضامنى 110
مبحث سوم: اداره شركت تضامنى 111
گفتار اول: نحوه انتخاب و عزل 111
گفتار دوم: اختيارات مديران 112
گفتار سوم: مسؤوليت مديران 112
مبحث چهارم: حيات شركت تضامنى 112
گفتار اول: سرمايه شركت 112
گفتار دوم: تقسيم سود شركت 113
گفتار سوم: وضعيت شركا در شركت 113
بند اول: انتقال سهم‌الشركه 113
بند دوم: مسؤوليت شريك جديد 114
بند سوم: فوت، حجر و ورشكستگى شركا 114
مبحث پنجم: طلبكاران شركت و شركا 115
گفتار اول: طلبكاران شخصى شركا 115
گفتار دوم: طلبكاران شركت 116
گفتار سوم: تهاتر 116
مبحث ششم: پايان شخصيت حقوقى شركت‌هاى تضامنى 117
گفتار اول: تبديل شركت 117
گفتار دوم: فسخ شركت تضامنى 117
گفتار سوم: انحلال شركت 118
گفتار چهارم: ثبت و اعلام انحلال 118
مبحث هفتم: تصفيه شركت تضامنى 119
فصل پنجم: شركت نسبى 119
مبحث اول: تعريف و تشكيل شركت نسبى 119
مبحث دوم: اداره شركت نسبى و تقسيم سود 120
مبحث سوم: طلبكاران شركت و شركا 120
فصل ششم: شركت‌هاى مختلط 121
مبحث اول: شركت مختلط سهامى 121
گفتار اول: تشكيل شركت مختلط سهامى 121
گفتار دوم: اركان شركت مختلط سهامى 122
بند اول: اركان تصميم گيرنده 122
بند دوم: اركان اداره كننده 123
بند سوم: اركان كنترل كننده 123
گفتار سوم: انحلال شركت 124
مبحث دوم: شركت مختلط غيرسهامى 125
گفتار اول: تعريف شركت 125
گفتار دوم: تشكيل شركت 126
گفتار سوم: روابط شركا در برابر هم و اشخاص ثالث 126
گفتار چهارم: اركان شركت مختلط غير سهامى 127
بند اول: اركان اداره كننده 127
بند دوم: اركان تصميم گيرنده 127
گفتار پنجم: انحلال شركت 128
فصل هفتم: شركت‌هاى تعاونى 128
مبحث اول : سابقه تاريخى وقانون گذارى 128
مبحث دوم: تعريف و انواع شركت‌هاى تعاونى 129
مبحث سوم: تشكيل و ثبت شركت‌هاى تعاونى 130
مبحث چهارم: اصول حاكم بر شركت تعاونى 130
مبحث پنجم: اركان شركت‌هاى تعاونى 131
گفتار اول: اركان تصميم گيرنده 131
بند اول: مجمع عمومى‌مؤسس 131
بند دوم: مجمع عمومى‌عادى 131
بند سوم: مجمع عمومى‌فوق‌العاده 132
گفتار دوم: اركان اداره كننده 132
گفتار سوم: اركان كنترل كننده 133
مبحث ششم: ادغام و انحلال شركت 134
فصل هشتم: مؤسسات غيرتجارى 135
فصل نهم: ثبت شركت‌ها 136
مبحث اول: ثبت شركت‌هاى ايرانى 136
مبحث دوم: ثبت شركت‌هاى خارجى 137

باب سوم:قراردادهاى تجارى

قسمت اول: اسناد تجارى 141
فصل اول: كليات 141
مبحث اول: سند 141
گفتار اول: انواع سند 141
گفتار دوم: جهات افتراق سند عادى و رسمى 142
مبحث دوم: اسناد تجارتى 142
گفتار اول: مفهوم سند تجارتى 142
گفتار دوم: خصوصيات اسناد تجارتى 142
فصل دوم: برات 144
مبحث اول: تعريف و ماهيت حقوقى برات 144
مبحث دوم: شرايط صدور برات 144
گفتار اول: شرايط شكلى 145
گفتار دوم: شرايط ماهوى برات 147
مبحث سوم: قبول و نكول برات 147
مبحث چهارم: ظهرنويسى 148
گفتار اول: تعريف ظهرنويسى 148
گفتار دوم: انواع ظهرنويسى 149
مبحث پنجم: پرداخت و نتايج عدم پرداخت 150
گفتار اول: وعده برات 151
گفتار دوم: حقوق و وظائف دارنده برات 151
گفتار سوم: اعتراض يا واخواست برات 153
گفتار چهارم: برات رجوعى 154
گفتار پنجم: پرداخت برات گم شده 154
فصل سوم: سفته 155
مبحث اول: تعريف و ماهيت حقوقى سفته 155
مبحث دوم: شرايط صحت سفته 156
گفتار اول: شرايط شكلى سفته 156
گفتار دوم: شرايط ماهوى 157
مبحث سوم: وعده سفته و ظهر نويسى 157
مبحث چهارم: اعتراض (پروتست) 158
فصل چهارم: چك 158
مبحث اول: تعريف و ماهيت حقوقى چك 158
مبحث دوم: انواع چك 159
گفتار اول: انواع چك به اعتبار محال عليه 159
گفتار دوم: انواع چك به اعتبار صادر كننده 160
مبحث سوم: شرايط صدور چك 161
گفتار اول: شرايط شكلى 161
بند اول: مندرجات الزامى 161
بند دوم: مندرجات اختيارى 162
گفتار دوم: شرايط ماهوى 163
مبحث چهارم: ظهرنويسى و انتقال چك 163
مبحث پنجم: پرداخت وجه چك 164
گفتار اول: فوريت پرداخت چك 164
گفتار دوم: مهلت ارائه چك به بانك 164
گفتار سوم: تكاليف بانك در مورد پرداخت 165
گفتار چهارم: عدم پرداخت و اعتراض 165
گفتار پنجم: صدور دستور عدم پرداخت 166
مبحث ششم: تعقيب چك 166
گفتار اول: تعقيب جزائى چك 167
بند اول: شرايط تعقيب جزايى 167
بند دوم: موارد غير قابل تعقيب جزايى بودن 167
گفتار دوم: تعقيب حقوقى چك 168
گفتار سوم: تعقيب اجرايى چك 169
گفتار چهارم: خسارات وارد بر ذينفع 169
مبحث هفتم: پرداخت چك مفقود شده 170
مبحث هشتم: مرور زمان در مورد چك، سفته و برات 170
فصل پنجم: قبض انبار 171
فصل ششم: اسناد در وجه حامل 172
قسمت دوم: ساير قراردادهاى بازرگانى 174
فصل اول: قراردادهاى اذنى نيابتى 174
مبحث اول: قرارداد دلالى 174
گفتار اول: تعريف و انواع قرارداد دلالى 174
گفتار دوم: وظائف، حقوق و مسؤوليت‌هاى دلال 175
گفتار سوم: وظائف و مسؤوليت‌هاى آمر 176
مبحث دوم: حق العمل كارى 176
گفتار اول: تعريف حق العمل كارى 176
گفتار دوم: حقوق و وظايف حق العمل كار 177
گفتار سوم: تفاوت حق العمل كارى با دلالى 178
مبحث سوم: قرارداد حمل و نقل 179
گفتار اول: تعريف قرارداد حمل و نقل 179
گفتار دوم: حقوق و مسؤوليت‌هاى ارسال كننده كالا 180
بند اول: وظائف و مسؤوليت‌هاى ارسال كننده 180
بند دوم: حقوق ارسال كننده 180
گفتار سوم: حقوق و وظائف متصدى حمل و نقل 180
بند اول: وظائف متصدى حمل و نقل 181
بند دوم: حقوق متصدى حمل و نقل 181
گفتار چهارم: وظايف و مسؤوليت مرسل‌اليه 182
مبحث چهارم: قرارداد قائم مقامى 182
گفتار اول: تعريف قرارداد قائم مقامى 182
گفتار دوم: مقررات حاكم بر قائم مقامى 183
فصل دوم: قرارداد ضمانت 183
مبحث اول: تعريف و انواع ضمانت 183
مبحث دوم: احكام ضمان 184
فصل سوم: بيع تجارتى 185
مبحث اول: مفهوم بيع تجارتى 185
مبحث دوم: اتاق بازرگانى بين المللى 186
فصل چهارم: بورس 188
مبحث اول: تعريف و اركان بورس 188
گفتار اول: شوراى بورس 188
گفتار دوم: هيئت پذيرش اوراق بهادار 189
گفتار سوم: سازمان كارگزاران بورس و هيأت مديره 189
گفتار چهارم: هيأت داورى بورس 189
مبحث دوم: مزاياى بورس 190
مبحث سوم: آداب معامله در بورس 190
فصل پنجم: بيمه 190
مبحث اول: تعريف و انواع بيمه 191
مبحث دوم: بيمه نامه 191
گفتار اول: نكات مندرج در بيمه نامه 191
گفتار دوم: موارد لغو بيمه نامه و ابطال قرارداد بيمه 192
مبحث سوم: حقوق و تكاليف طرفين قرارداد بيمه 193
گفتار اول: حقوق و وظائف بيمه گر 193
گفتار دوم: حقوق و وظائف بيمه گذار 193

باب چهارم:ورشكستگى و تصفيه اموال ورشكسته

فصل اول: ورشكستگى 197
مبحث اول: كليات 197
گفتار اول: تعريف ورشكستگى 197
گفتار دوم: تفاوت ورشكستگى و اعسار 198
مبحث دوم: اعلام ورشكستگى 199
مبحث سوم: اقسام ورشكستگى 200
گفتار اول: ورشكستگى عادى 200
گفتار دوم: ورشكستگى به تقصير 200
گفتار سوم: ورشكستگى به تقلب 201
مبحث چهارم: دادگاه صالح جهت رسيدگى و صدور حكم ورشكستگى 202
مبحث پنجم: محتواى حكم ورشكستگى 202
گفتار اول: تعيين تاريخ توقف 203
گفتار دوم: اجراى موقت حكم 203
گفتار سوم: تعيين مدير تصفيه 203
گفتار چهارم: تعيين عضو ناظر 204
گفتار پنجم: تعيين اقدامات احتياطى 204
مبحث ششم: آثار ورشكستگى 205
گفتار اول: آثار حكم ورشكستگى نسبت به خود تاجر ورشكسته 205
گفتار دوم: آثار حكم ورشكستگى نسبت به بدهكاران تاجر ورشكسته 206
گفتار سوم: اثر حكم ورشكستگى نسبت به طلبكاران تاجر ورشكسته 206
گفتار چهارم: آثار حكم ورشكستگى نسبت به 206
قراردادهاى تاجر ورشكسته 206
فصل دوم: تصفيه امور ورشكسته 208
مبحث اول: كليات 208
مبحث دوم: وظايف كلى مربوط به تصفيه 209
گفتار اول: اقدامات اوليه 209
گفتار دوم: اقدامات تأمينى 210
گفتار سوم: ادامه كار تاجر 210
گفتار چهارم: وضع قراردادهاى جارى تاجر 211
مبحث سوم: رسيدگى به ديون و مطالبات (تعيين دارايى) 211
گفتار اول: دعوت از بستانكاران و طلبكاران 211
گفتار دوم: رسيدگى به مطالبات بستانكاران 212
گفتار سوم: وصول مطالبات ورشكسته 212
مبحث چهارم: قرارداد ارفاقى 213
گفتار اول: تشكيل جلسه و انعقاد قرارداد ارفاقى 213
گفتار دوم: آثار قرارداد ارفاقى 214
گفتار سوم: فسخ و ابطال قرارداد ارفاقى 214
مبحث پنجم: فروش اموال ورشكسته 215
مبحث ششم: تقسيم دارايى ورشكسته 216
گفتار اول: هزينه ورشكستگى 216
گفتار دوم: دعواى استرداد 217
گفتار سوم: تقسيم دارايى ميان طلبكاران 218
بند اول: طلبكاران با حق رهن 218
بند دوم: طلبكاران با حق رجحان 218
بند سوم: طلبكاران عادى 219
مبحث ششم: ختم ورشكستگى 219
گفتار اول: ختم ورشكستگى با پرداخت طلب طلبكاران 219
گفتار دوم: ختم ورشكستگى با انعقاد قرارداد ارفاقى 220
گفتار سوم: عدم كفايت دارايى 220
بند اول: ختم اختصارى ورشكستگى 220
بند دوم: ختم ورشكستگى به طريق عادى 220
مبحث هفتم: اعاده اعتبار ورشكسته 221
گفتار اول: مفهوم و روش تحصيل اعاده اعتبار 221
گفتار دوم: موارد اعاده اعتبار 222

باب پنجم:مالكيت معنوى

فصل اول: مالكيت معنوى 225
مبحث اول: كليات 225
مبحث دوم: مالكيت صنعتى 225
گفتار اول: اسم تجارتى 225
گفتار دوم: علائم تجارتى 226
گفتار سوم: ورقه اختراع 227
مبحث سوم: مالكيت ادبى و هنرى 228

منابع 230
جزوات 231
مقالات و پايان نامه‌ها 232