مقدمه 11

بخش اول: تشريفات گمركي 17
فصل اول: تشريفات گمركي مقدماتي 20
مبحث اول: اظهاركنندگان كالا، حقوق مقدماتي آنها و نگهداري كالا در اماكن گمركي 20
گفتار اول: اظهاركنندگان كالا و حقوق مقدماتي آنان 21
بند اول: اظهاركنندگان كالا 21
الف: صاحب كالا 21
ب: نماينده صاحب كالا 25
1- كارگزار گمركي 26
1-1- حدود اختيارات كارگزار گمركي 29
1-2- اقدامات كارگزار گمركي 32
2- شركتهاي حمل‌ونقل 35
بند دوم: حقوق مقدماتي اظهاركننده كالا 37
الف: بازرسي يا تفتيش كالاي متعلقه 38
ب: نمونه‌برداري انوانتر براي تعيين و تعرفه كالا 38
ج: ‌حق واگذاري كالا به غير 38
د: ‌حق وثيقه گذاري كالا در انبارهاي عمومي رسمي 39
ه) ‌امكان انتقال كالاي موجود در اماكن گمركي 39
گفتار دوم: نگهداري كالا در اماكن گمركي 40
بند اول: اماكن گمركي 41
الف: انبارهاي گمركي 43
ب: انبارهاي اختصاصي 45
ج: ‌انبارهاي عمومي رسمي و سردخانه ها 47
بند دوم: مسئوليت نگهداري كالا 50
الف: ‌مسئوليت نسبت به كالاي موجود در انبارهاي گمركي 50
ب: مسئوليت نسبت به كالاي موجود در انبارهاي اختصاصي يا عمومي رسمي 51
مبحث دوم: تسليم اسناد گمركي و بررسي آن 53
گفتار اول: تسليم اسناد گمركي 53
بند اول: اظهارنامه گمركي 53
الف: تعيين نوع كالا 56
1- ‌كالاي مجاز 56
2- كالاي مجاز مشروط 56
3- كالاي ممنوع 57
ب: تعيين رويه گمركي 58
1- واردات 59
2- صادرات 65
3- ساير رويه‌ها 70
بند دوم: اسناد ضميمه اظهارنامه گمركي 77
الف: سياهه خريد 78
ب: پيش‌فاكتور 78
ج: ‌بارنامه 78
د: بيمه‌نامه ‌ 79
ه: ‌گواهي بازرسي 79
و: گواهي مبدأ 79
ز: گواهي صحت 80
ح: عدل بندي 80
ط: قبض انبار 80
ي: ‌ترخيص يا حواله ترخيص 81
ك: ‌اعلاميه فروش ارز 81
ل: ‌مجوزهاي ورود 81
م: گواهي استاندارد 82
ن: ‌ساير مدارك 82
گفتار دوم: بررسي اسناد گمركي 83
بند اول: انطباق اسناد گمركي با مشخصات كالا 83
الف: تسليم اظهارنامه به دايره تطبيق اسناد 83
بند دوم: احراز مالكيت و صلاحيت اظهاركننده كالا 85
الف: صاحب كالا 85
ب: نماينده صاحب كالا ‌ 86
فصل دوم: تشريفات گمركي نهائي 88
مبحث اول: پرداخت هزينه هاي گمركي و ارزيابي كالا 88
گفتار اول: پرداخت هزينه‌هاي گمركي 89
الف: تعرفه 89
ب: حقوق ورودي 99
1- حقوق گمركي 99
2- سود بازرگاني 100
3- هزينه هاي گمركي 101
بند دوم: نحوه پرداخت هزينههاي گمركي 102
الف: اخذ تضمين و تعهد كتبي 103
1- تضمين 103
2- تعهد كتبي 105
ب: عدم تعلق حقوق و عوارض گمركي 107
ج: ‌استرداد حقوق ورودي 111
گفتار دوم: ارزيابي كالا 120
بند اول: تعيين ارزش كالاهاي وارداتي 121
بند دوم: تعيين ارزش كالاهاي صادراتي 124
بند سوم: قواعد مبدأ 126
الف: اسناد تعيين‌كننده «مبدأ» 127
ب: معيارهاي تعيين قواعد مبدأ 129
مبحث دوم: ترخيص كالا و اقدامات پس از آن 134
گفتار اول: ترخيص كالا 134
بند اول: صدور سند ترخيص و خروج كالا از گمرك 135
بند دوم: بازرسي درب خروج 136
گفتار دوم: اقدامات پس از ترخيص كالا 137
بند اول: بازبيني 138
الف: كسر دريافتي 139
ب: اضافه پرداختي 140
بند دوم: حسابرسي 141

 
بخش دوم: تخلفات گمركي 147
فصل اول: تخلفات گمركي اداري 150
مبحث اول: مصاديق تخلفات گمركي اداري 150
گفتار اول: تخلفات گمركي اشخاص غير كارمند 151
بند اول: ‌توقف و حركت وسايل نقليه در نقاط غيرمجاز 151
بند دوم: تخلفات گمركي ناشي از كشف مغايرت 153
بند سوم: عدم خروج وسايل نقليه و كالا 156
بند چهارم: كسر و اضافه تخليه 158
بند پنجم: اظهار كالاي ممنوعالورود با نام و مشخصات كامل و صحيح 160
بند ششم: ترخيص كالاي ممنوع‌الورود از گمرك به‌جاي كالاي مجاز (بدون استفاده از اسناد خلاف واقع) 161
بند هفتم: اظهار خلاف در محموله هاي صادراتي 163
گفتار دوم: تخلفات گمركي كارمندان و كارگزاران گمركي 165
بند اول: ممنوعيت اشتغال كاركنان گمرك به امور مرتبط با گمرك 165
بند دوم: تخلفات كارگزاران گمركي 165
مبحث دوم: مراجع رسيدگي‌كننده به تخلفات گمركي اداري 168
گفتار اول: كميسيون‌هاي حل اختلافات گمركي 168
بند اول: كميسيون رسيدگي به اختلافات گمركي 172
بند دوم: كميسيون تجديدنظررسيدگي به اختلافات گمركي 174
گفتار دوم: كميسيون رسيدگي به تخلفات كارگزاران گمركي 176
گفتار سوم: هيئت‌هاي حل اختلافات اداري 177
فصل دوم: تخلفات گمركي كيفري 179
مبحث اول: مصاديق قاچاق گمركي 182
گفتار اول: ورود كالا در مسير غيرمجاز يا بدون انجام تشريفات گمركي 187
گفتار دوم: عدم خروج وسيله نقليه يا كالا ظرف مهلت مقرر 189
گفتار سوم: خارج كردن كالاي تجاري از اماكن گمركي بدون اظهار 191
گفتار چهارم: تعويض كالاي عبور خارجي 192
گفتار پنجم: اظهار كالا با نام ديگر 193
گفتار ششم: استفاده غيرمجاز از معافيت 196
گفتار هفتم: تعويض كالاي صادراتي با كالاي ممنوعالصدور يا مشروط يا داراي ارزش كمتر 197
گفتار هشتم: انتقال غيرقانوني كالاي معاف 197
مبحث دوم: مجازات قاچاق گمركي و مراجع رسيدگي‌كننده به آن 198
گفتار اول: مجازات قابل‌اعمال در قاچاق گمركي 199
بند اول: مجازات مباشرت در جرم قاچاق 200
الف: مجازات‌هاي حد محاربه و افساد في‌الارض 200
ب: مجازات‌هاي سالب آزادي 202
1- حبس 202
2- بازداشت بدل از جزاي نقدي 205
ج: ‌مجازات‌هاي مالي 206
1- جزاي نقدي 206
2- ضبط و مصادره اموال 209
د: مجازات‌هاي جسمي 211
بند دوم: مجازات شركت و معاونت در جرم قاچاق 212
الف: شركت در جرم قاچاق 212
ب: مجازات معاونت در جرم قاچاق 213
بند سوم: مجازات شروع به جرم قاچاق 214
بند چهارم: مجازات حمل كالاي قاچاق 215
گفتار دوم: مراجع رسيدگي‌كننده به قاچاق گمركي 218
بند اول: مراجع كيفري قضائي رسيدگي‌كننده به جرم قاچاق 218
الف: دادسرا و دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي 219
ب: دادسرا و دادگاههاي نظامي 220
ج: دادسرا و دادگاه¬هاي ويژه روحانيت 221
د: دادگاه اطفال 221
بند دوم: مراجع كيفري قضائي رسيدگي‌كننده به جرم قاچاق 222
الف: سازمان تعزيرات حكومتي 222
ب: ديوان عدالت اداري 224

نتيجه 227
فهرست منابع 235