شماره نظریه : 7/1403/143
شماره پرونده : 1403-127-143ح
تاریخ نظریه : 1404/06/17
استعلام :
1- منظور از تصمیمات قابل اعتراض شورای حل اختلاف (موضوع ماده 25 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402) چیست؟ آیا مقصود تصمیم بایگانی کردن پرونده در موارد موضوع تبصره ماده 13 و مواد 20 و 22 این قانون است یا موارد دیگری را شامل می‌شود؟ 2- آیا دعوای اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی و تصمیم شورا (موضوع ماده 25 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402) صرفاً باید در همان دادگاه صلح تأییدکننده گزارش اصلاحی و دادگاه رسیدگی‌کننده به تصمیم شورای حل اختلاف رسیدگی شود و یا آنکه دیگر شعب دادگاه‌های صلح حوزه قضایی نیز صلاحیت رسیدگی دارند؟ رأیی که در این مرحله در دادگاه صلح صادر می‌شود، قطعی است و یا قابل تجدیدنظر؟ آیا بین فرضی که اعتراض ثالث پذیرفته شده و گزارش اصلاحی یا تصمیم شورای حل اختلاف نقض و دادگاه صلح راساً به پرونده رسیدگی و مبادرت به صدور رأی کرده است با فرضی که اعتراض پذیرفته نشده و گزارش اصلاحی یا تصمیم شورای حل اختلاف تأیید می‌شود، تفاوت است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
1- با توجه به این‌که به استناد مواد 13 و 14 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402، صلاحیت این شورا محدود به سازش شده است و ماده 25 این قانون هم در چارچوب فصل سوم «ترتیب رسیدگی و اقدامات سازشی» قرار گرفته است و تصمیم شورای حل اختلاف حسب مورد به استناد ماده 20 این قانون، گزارش اصلاحی و یا تصمیم به بایگانی کردن پرونده است و ماده 25 قانون یادشده نیز گزارش اصلاحی و همچنین تصمیم شورای حل اختلاف را قابل اعتراض دانسته است، مقصود از واژه تصمیم در این ماده، تصمیم به بایگانی کردن پرونده است و از آنجا که ترتیب اعتراض، مهلت و تشریفات آن در این قانون تعیین نشده است، مشمول ماده 17 قانون بوده و حسب مورد مقررات آیین دادرسی مدنی و کیفری بر آن حاکم خواهد بود. 2- اولاً، از آنجا که گزارش اصلاحی صادره توسط شورای حل اختلاف با امضاء و تأیید دادگاه صلح اعتبار تام و قابلیت اجرا پیدا می‌کند، دادگاه صلح تأییدکننده گزارش اصلاحی، در حدود صلاحیت این دادگاه به شرح مذکور در ماده 12 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402 به اعتراض ثالث به این گزارش نیز رسیدگی می‌کند؛ ضمن آنکه، شعبه یادشده که قبلاً گزارش اصلاحی را تأیید کرده است، اشراف بیشتری نسبت به پرونده و اتخاذ تصمیم در خصوص آن دارد. ثانیاً، رأیی که پس از نقض تصـمیم شورای حل اخـتلاف در دادگاه صلح صـادر می‌شود، از حیث قابلیت تجدید نظر تابع مقررات مذکور در تبصره 5 ماده 12 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1402 است. ثالثاً، با توجه به اصل قطعیت آرای دادگاه‌های صلح مقرر در صدر تبصره 5 ماده 12 قانون اخیرالذکر، رأی دادگاه صلح مبنی بر رد اعتراض نسبت به گزارش اصلاحی یا تصمیم شورای حل اختلاف قطعی است.