اهمیت فرهنگ‌نویسی و اصطلاح‌شناسی در عصر ما بر دانش‌پژوهان پوشیده نیست. کلید آشنایی با هر علم و دانشی، شناخت معانی لغات و اصطلاحات آن علم است. تخصصی شدن و گسترة دامنه علوم، تدوین فرهنگ اصطلاحات مربوط به هر علم را برای دست‌یابی و فهم سریع‌تر به معانی کاربردی واژه‌ها و اصطلاحات در آن علم، ضروری‌تر ساخته است، به گونه‌ای که فرهنگ‌های عمومی نیاز یک محقق را برآورده نمی‌کند. به همین دلیل است که لغات واژه‌ها و اصطلاحات ویژه هر علم و حتی هر درسی جداگانه نیاز به تدوین دارد. اگر چه در این زمینه کارهای باارزش و ارزنده‌ای انجام گرفته است ولی با توجه به گستره علم حقوق هنوز نیاز برای کارهای علمی زیادی احساس می‌شود.
در تدوین دانشنامه حاضر که کوششی است برای پاسخ به نیازهایی که احساس می‌شود به کتابها و منابع علمی زیادی مراجعه شده است تا در مجموع بتوانم اثر مطلوب و ارزشمندی را ارائه دهم. پس از مطالعه و جستجوی فراوانی در کتابهای فقهی وحقوقی، کتاب ترمینولوژی حقوق دکتر جعفری لنگرودی را محور کار قرار داده و مطالب تکمیلی را از کتابهای فقهی و حقوقی اساتید فن از قدما تا معاصرین به آن افزوده شد و از امتیازاتی که در دانشنامه حاضر وجود دارد این است که معانی لغوی و اصطلاحات تشریحی بیش از 3000 واژه آورده شده است. وتقسیم‌بندی‌های مفیدی در زیر هر اصطلاح انجام شده است که برای افرادی که اهل تحقیق و پژوهش در رشته فقهی و حقوقی می‌باشند جالب و قابل استفاده خواهد بود. علاوه بر آن تلاش شده است تا این کتاب نه تنها قابل استفاده برای دانش‌پژوهان رشته فقه و کلیه گرایشهای حقوق باشد، بلکه سرفصلی شود برای تحقیق در علوم دیگر.
دانشنامه حاضر حاصل سالها تحقیق وپژوهش نگارنده است که اکنون به برخی از ویژگیهای آن به اختصار اشاره می کنیم:
- 1-بی شک در علمفقه وحقوق اساتید ارجمند آثاری بینظری دارند که در این تحیق رهاهگشای نگارنده بوده است کما اینکه در این دانشنامه بیش از 400 منبع استفاده شده است وبدون اغراق از عمده کتب فقهی وحقوقی بهره گرفته ام وبرای تببین هر واژه ای به غالب آثاری که در این زمینه سخنی گفته اند ونیز اساتید صاحب نظر رجوع وبهترینها را انتخاب شده اند.
- 2-دراین اثرسعی بر آن بوده که کلیه اصطلاحات حقوقی واصطلاحات مشترک در فقه وحقوق به تفصیل آورده شود. جهت تسهیل استفاده جامع از دانشنامه واژه هایی که به صورتاستقراضی هم در فقه وحقوق از آنها استفاده می شودنیز آورده شده است.
- 3-دانشنامه حاضر می تواند مورد استفاده گروههای مختلف حقوقی وفقهی –حقوقیقرار گیرد اعم از اساتید ،وکلاء،دانشجویان.....
- 4-اصطلاحات دانشنامه حاضر جهت تسهیل استفاده خوانندگان گرامی بنا بر حروف الفباء به نگارش در آمده است. لذا بدون صرف وقت زیاد به راحتی می توان از اصطلاح مورد نظر را استفاده کرد.
- 5-در این تحقیق سعی نگارنده بر این بوده است که هر اصطلاح را بطور کامل بررسی کند بشکلی که خواننده را ازرجوع بهمنابع دیگر بی نیاز کند.
- 6-هر اصطلاح در لغت،اصطلاح بطور مفصل تبیین وسپس ماده یا مواد قانونی که اشعار به آن مورد دارد آورده شده وبا مثال ومصادیق کافیفهم مطالببرای هر خواننده ای تسهیل شده است.
- 7-با توجه به اینکه سالهای زیادی است که دروس فقه وحقوقتدریس می کنم و کماکان از ضعفدانشجویان این رشته مطلع هستم لذا یکی از اهداف مهم مورد نظر در نگارش این دانشنامه این است که دانشجویان قبل از وارد شد به دورس تخصصی ابتدا برلغات واصطلاحات درس مسلط شوند چرا که در صورتی فهم دروس فقهی وحقوقی امکان پذیر خواهد بود که ابتدا اصطلاحات ونیز نکات کلیدی آنها تفهیم شده باشد.