فهرست مطالب
پیشگفتار 13
مقدمه 15
فصل نخست: دراندازی طرح شکلی پژوهش 17
بخش نخست: مسئلۀ وضعیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 17
گفتار نخست: طرح مسئله 17
گفتار دوم: وضعیت و شخصیت حقوقی کنشگران بین‌المللی از مناظر حقوق بین‌المللی جاری 21
بخش دوم: روش و مدل مطالعۀ شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 25
گفتار نخست: ضرورت افق‌گشایی از مسئلۀ شخصیت حقوقی بین‌المللی گروه‌های غیردولتی مسلح 25
گفتار دوم: نوع، روش و محدودۀ مطالعۀ شخصیت حقوقی بین‌المللی گروه‌های غیردولتی مسلح 26
گفتار سوم: مدل منطقی بینارشته‌ای: شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بین‌الملل، از مدخل روابط بین‌الملل 29
فصل دوم: مبانی مفهومی، نظری و فرانظری پژوهش 31
بخش نخست: بنیان مفهومی پژوهش 32
گفتار نخست: مفهوم شخصیت حقوقی 33
1. تعریف و انواع شخصیت 33
گفتار دوم: مفهوم گروه‌های غیردولتی مسلح 37
1. تعریف ارزش‌گذارانه از گروه‌های غیردولتی مسلح 37
2. تعریف واقع‌گرایانه از گروه‌های غیردولتی مسلح 38
3. تعریف حقوقی از گروه‌های غیردولتی مسلح 39
4. تعریف جامع از مفهوم گروه‌های غیردولتی مسلح 40
گفتار سوم: حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 40
گفتار چهارم: ارتباط منطقی مفاهیم بنیادین پژوهش 41
بخش دوم: بنیان نظری پژوهش 42
گفتار نخست: نظریه‌های روابط بین‌المللی 44
1. رویکرد واقع‌گرایانه 44
2. رویکرد انتقادی 53
گفتار دوم: نظریات شخصیت حقوقی 60
1. نظریات شخصیت حقوقی داخلی 60
2. نظریات شخصیت حقوقی بین‌المللی 61
بخش سوم: بنیان فرانظری پژوهش 68
گفتار نخست: تعین‌بخشی فرانظریه به روند پژوهش 68
1. فرانظریه و انتخاب روش‌های پژوهش مناسب 69
گفتار دوم: روش‌شناسی و روش‌های پژوهش 71
1. توصیف هستی مورد مشاهده 71
2. تبیین هستی توصیف‌شده 76
3. تجویز: ارائۀ بدیل و راهبردپردازی 78
4. تفسیر 80
نتیجه‌گیری 86
فصل سوم: مطالعۀ تجربی اندرکنش گروه‌های غیردولتی مسلح در مخاصمۀ عراق- سوریه 89
بخش نخست: زمینۀ مطالعۀ تجربی مخاصمه در میدان نبرد عراق- سوریه 90
بخش دوم: درگیری گروه‌های غیردولتی مسلح در دور اول مخاصمۀ عراق 91
گفتار نخست: مرحلۀ نخست مخاصمه: حملۀ آمریکا به عراق 91
گفتار دوم: مرحلۀ دوم مخاصمه: جنگ نامتقارن گروه‌های غیردولتی مسلح 96
گفتار سوم: مرحلۀ سوم: مرحلۀ گذار در خشونت 102
بخش سوم: درگیری گروه‌های غیردولتی مسلح در سوریه 103
گفتار نخست: مرحلۀ نخست خشونت: شورش ضد دولتی 104
گفتار دوم: مرحلۀ دوم مخاصمه: آغاز مخاصمه 105
گفتار سوم: مرحلۀ سوم مخاصمه: مداخلات دولتی مستقیم در مخاصمۀ سوریه 112
بخش چهارم: درگیری گروه‌های غیردولتی مسلح در دور دوم مخاصمۀ عراق 114
گفتار نخست: مرحلۀ چهارم: سرایت مخاصمه از سوریه به عراق 114
گفتار دوم: مرحلۀ پنجم: مخاصمۀ گروه‌های شیعی و ائتلاف تحت رهبری آمریکا در عراق 119
گفتار سوم: مرحلۀ ششم مخاصمه در عراق 120
نتیجه‌گیری 122
فصل چهارم: مطالعۀ درگیری گروه‌های غیردولتی مسلح در مخاصمۀ عراق- سوریه، در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 125
بخش اول: حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی قابل کاربست در مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی و غیربین‌المللی 126
گفتار نخست: حقوق قابل کاربست بر مخاصمات مسلحانه 126
1. حقوق توسل به زور 126
2. حقوق مخاصمات مسلحانه 127
3. رابطۀ منطقی حقوق توسل به زور، حقوق مخاصمات مسلحانه، و حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 128
گفتار دوم: حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی قابل کاربست در مخاصمات مسلحانه 129
1. شکل‌گیری و تحول حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 130
2. اصول اساسی حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 131
3. منابع حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 133
گفتار سوم: حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی معاهداتی 135
1. حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی معاهداتی در مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی 137
2. شناسایی مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 138
گفتار چهارم: حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی عرفی 140
1. ماهیت مکمل حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی عرفی 140
2. عناصر قاعدۀ عرفی در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 143
بخش دوم: تبیین و تفسیر وضعیت گروه‌های غیردولتی مسلح در مخاصمۀ مسلحانۀ عراق- سوریه در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی معاهداتی 147
گفتار نخست: آمیزش شواهد تجربی و معیارهای حقوقی حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 147
گفتار دوم: طبقه‌بندی مخاصمۀ عراق- سوریه در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 148
1. دور نخست مخاصمۀ عراق 148
2. مخاصمۀ سوریه 153
3. دور دوم مخاصمۀ عراق 155
بخش سوم: تبیین و تفسیر درگیری گروه‌های غیردولتی مسلح در مخاصمۀ عراق- سوریه در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی عرفی 157
گفتار نخست: روند تحولی کاربست حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی عرفی بر مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی 158
1. منزلت عرفی حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی معاهداتی قابل کاربست در مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی 158
2. کاربست اصول حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی بر مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی 162
3. کاربست قواعد حقوق بشردوستانۀ مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی در مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی 166
4. کاربست قواعد حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی بر «مخاصمات مسلحانه»، بدون تمایزگذاری در منبع قواعد 167
گفتار دوم: تبیین و تفسیر درگیری گروه‌های غیردولتی مسلح در مخاصمۀ مسلحانۀ عراق- سوریه در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی عرفی 172
نتیجه‌گیری 177
فصل پنجم: وضعیت حقوق و تعهدات و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 179
بخش نخست: تفسیر وضعیت حقوق و تعهدات و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی معاهداتی 180
گفتار نخست: بررسی وضعیت و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح درگیر در مخاصمۀ عراق- سوریه، در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی معاهداتی 180
1. زمینۀ حقوقی وضعیت حقوق و تعهدات و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح، در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی معاهداتی 181
2. وضعیت حقوق و تعهدات و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در مخاصمۀ عراق 183
3. وضعیت حقوق و تعهدات و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در مخاصمۀ سوریه 188
گفتار دوم: تبیین سیاسی از مخاصمۀ مسلحانۀ بین‌المللیِ داخلی‌شده، به‌عنوان مدخل بازطبقه‌بندی مخاصمات مسلحانه 191
بخش دوم: تغییر الگوی غالب مخاصمات به مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی در دورۀ پس از تصویب پروتکل الحاقی دوم: موضوعیت سیاسی گروه‌های غیردولتی مسلح 192
گفتار نخست: روند غلبۀ مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی به نسبت مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی 193
1. سیر تحول مخاصمات استعماری در عصر جنگ سرد 193
2. غلبۀ مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی به جای مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی 195
3. هزینۀ مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللی برای جامعۀ بین‌الملل 198
گفتار دوم: موضوعیت سیاسی گروه‌های غیردولتی مسلح 200
1. حاکمیت عملی گروه‌های غیردولتی مسلح در سیستم موازنۀ قدرت 202
بخش سوم: تفسیر مضیّق از وضعیت حقوق و تعهدات گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی عرفی 205
گفتار نخست: برخورداری گروه‌های غیردولتی مسلح از حقوق در تفسیری مضیّق از حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 207
گفتار دوم: تعهدات گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 208
گفتار سوم: بررسی برخورداری گروه‌های غیردولتی مسلح از ظرفیت و لوازم شخصیت حقوقی بین‌المللی 210
بخش چهارم: تفسیر ماهیت و کیفیت شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 214
گفتار نخست: تفسیر حقوق و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 215
1. تفسیر مضیّق از حقوق گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 215
2. تفسیر بسیار موسّع از حقوق گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 216
3. تفسیر موسّع از حقوق گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 219
گفتار دوم: مسئله‌بودگی ظرفیت محدود گروه‌های غیردولتی مسلح و نابرابری عملی با دولت‌ها 221
1. ظرفیت محدود گروه‌های غیردولتی مسلح و تحمل تعهدات بشردوستانه از موضعی نابرابر 221
گفتار سوم: ماهیت شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 225
گفتار چهارم: کیفیت شخصیت حقوقی بین‌المللی گروه‌های غیردولتی مسلح 226
1. برون‌زادی شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 226
2. زمینه‌مندی شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 226
3. اشتقاقی بودن شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 227
4. کیفیت مشروط شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 228
5. اجتماعی بودن شخصیت حقوقی بین‌المللی گروه‌های غیردولتی مسلح 228
6. عدم تلازم شخصیت حقوقی بین‌المللی و مشروعیت‌بخشی به گروه‌های غیردولتی مسلح 229
7. مشکلۀ دور شخصیت حقوقی بین‌المللی گروه‌های غیردولتی مسلح 230
8. نقش رضایت گروه‌های غیردولتی مسلح در شخصیت حقوقی 231
9. عدم تلازم شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح با شناسایی بین‌المللی 234
10. مسئلۀ بسیط بودن گروه‌های غیردولتی مسلح به‌عنوان اشخاص حقوقی 235
11. رابطۀ سیاست و وضعیت و شخصیت حقوقی بین‌المللی گروه‌های غیردولتی مسلح 237
بخش پنجم: موضوعیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی 239
گفتار نخست: تحول در موضوعات حقوق بین‌الملل 240
گفتار دوم: موضوعیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 241
نتیجه‌گیری 243
فصل ششم: ارائۀ رویکرد بدیل و استنتاجات پژوهش 245
بخش نخست: ارائۀ رویکرد بدیل به وضعیت و شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح 246
گفتار نخست: شخصیت واقعی گروه‌های غیردولتی مسلح 246
گفتار دوم: شخصیت کارکردی گروه‌های غیردولتی مسلح 248
گفتار سوم: شخصیت حقوقی گروه‌های غیردولتی مسلح در دوران صلح 250
گفتار چهارم: سیاست‌های پیشنهادی 252
بخش دوم: استنتاجات پژوهش 253
گفتار نخست: استنتاجات شکلی، فرانظری و نظری پژوهش 253
1. استنتاجات شکلی پژوهش 253
2. استنتاجات فرانظری پژوهش 254
3. استنتاجات نظری پژوهش 259
گفتار دوم: استنتاجات محتوایی پژوهش 270
1. بررسی قسمت نخست مدعای پژوهش 270
2. بررسی قسمت دوم مدعای پژوهش 273
بخش سوم: جمع‌بندی 275
بخش چهارم: دستور کار پژوهشی آینده 276
منابع و مآخذ 279